Pożyczka jest to operacja na podstawie zawartej umowy polegająca na przeniesieniu określonej ilości pieniędzy lub innych przedmiotów na własność pożyczkobiorcy, który zobowiązuje się do zwrotu takiej samej sumy pieniędzy lub takiej samej ilości przedmiotów, jakich mu udzielono w określonym czasie. Jeżeli w umowie nie został zawarty termin spłaty to przyjmuje się, że pożyczkobiorca zobowiązany jest do spłaty pożyczki w ciągu sześciu tygodni po wypowiedzeniu umowy przez dającego pożyczkę. Umowa pożyczki może zostać zawarta w formie ustnej, pisemnej lub aktu notarialnego.
Pożyczka a kredyt
Bardzo często pojęcia te są ze sobą mylone lub używane zamiennie, co jest błędem. Przede wszystkim w przypadku pożyczki przedmiotem umowy mogą być rzeczy, a nie jedynie pieniądze, jak w przypadku kredytu. Dodatkowo pożyczka może zostać udzielona odpłatnie lub nieodpłatnie na nieokreślony cel. Kredyt natomiast zawsze udzielany jest odpłatnie w postaci odsetek i udziela się go tylko na określony cel. Warto również wspomnieć, że zaciągnięcie pożyczki wiąże się z mniejszą ilością formalności niż przy skorzystaniu z kredytu.
Rodzaje pożyczek
Pożyczki dzielimy głównie na:
- bankowe – jak sama nazwa mówi, pożyczki te udzielane są przez banki, przedmiotem pożyczki mogą być tylko pieniądze, a pożyczkobiorca w tym przypadku oprócz pożyczonej kwoty zobowiązany jest do spłaty również ustalonych odsetek. Przy zawieraniu tego rodzaju pożyczek stosuje się przepisy prawa bankowego.
- konsumenckie – udzielane przez osoby fizyczne, instytucje pozabankowe czy parabanki. W przypadku osób fizycznych oprócz pieniędzy przedmiotem pożyczki może być również inna rzecz. Podstawowymi dokumentami regulującymi pożyczki konsumenckie są kodeks cywilny i ustawa o kredycie konsumenckim.
Podział pożyczek
W jednym i drugim rodzaju pożyczek mamy do wyboru konkretne produkty finansowe, które dzielą się pod względem pożyczanej kwoty, okresu jej spłaty czy sposobu zawarcia umowy (osobiście w placówce lub przez internet) itp. Do najpopularniejszych produktów finansowych zaliczamy:
- pożyczki gotówkowe – polegające na udostępnieniu przez pożyczkodawcę określonej sumy pieniędzy pożyczkobiorcy na określony okres czasu (pożyczka krótkoterminowa lub długoterminowa).
- mikropożyczki – w przypadku instytucji pozabankowych są to niskokwotowe pożyczki, zazwyczaj krótkoterminowe, udzielane bez większych formalności. Skorzystać z nich mogą także osoby zadłużone lub bez zdolności kredytowej. Natomiast w przypadku udzielenia przez bank tego rodzaju pożyczki oferowana jest ona na cele związane z uruchomieniem i rozwojem działalności gospodarczej.
- pożyczki pod zastaw – pożyczkobiorcy zostaje udostępniona dana suma pieniędzy, jednak zastawa on jakąś cenną rzecz, która w przypadku braku spłaty stanie się własnością pożyczkodawcy. W przypadku pożyczek bankowych taka zasada występuje w przypadku pożyczek hipotecznych. Natomiast w przypadku pożyczek udzielanych przez instytucje pozabankowe przedmiotem zastawu mogą także być samochód, biżuteria czy papiery wartościowe.
- pożyczki konsolidacyjne – zamieniają one inne, wcześniejsze zobowiązania w jedną pożyczkę, która zostaje spłacana na nowych, określonych zasadach.
- pożyczki społecznościowe – rodzaj pożyczek prywatnych, które mogą być udzielane przez dowolną osobę fizyczną, także nieposiadającą działalności gospodarczej.