Cena pożyczonych pieniędzy to jedno z najbardziej istotnych, o ile nie najważniejszych kryteriów wyboru kredytu. Gdyby zestawić oferty bankowe wyłącznie według wysokości oprocentowania, życie byłoby znacznie łatwiejsze. Niemniej jednak, aby dokonać właściwego wyboru należy brać pod uwagę jeszcze kilka innych ważnych elementów kredytu.
Gdy banki reklamują swoje kredyty eksponują głównie tak zwane oprocentowanie nominalne. Na jego podstawie wyliczane są odsetki, czyli inaczej mówiąc wynagrodzenie za pożyczone pieniądze. Odsetki są podstawowym składnikiem całkowitego kosztu uzyskania kredytu, jednakże na ogół nie jedynym. O pozostałych kosztach, a także o rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania informowani jesteśmy przez bank w reklamach, ale zwykle na dole ekranu i małymi literami. Banki mają obowiązek podawania ogółu czekających na nas kosztów, bowiem takie są wymogi ustawy o kredycie konsumenckim – na podstawie tak zwanego reprezentatywnego przykładu, czyli po prostu typowego przykładu zawieranej umowy.
Prowizje, opłaty, ubezpieczenia, czyli koszty dodatkowe
W odróżnieniu od odsetek, prowizje i opłaty powiązane są bezpośrednio z konkretnymi czynnościami, które wykonuje bank. Biorąc po uwagę kredyty gotówkowe, jak i hipoteczne zwykle spotykamy się z prowizją pobieraną na początku umowy, a także opłatą przygotowawczą. Bank nalicza prowizję na podstawie wysokości udzielanego kredytu, a stawka może zostać uzależniona od kilku różnych czynników, jak na przykład od wiarygodności kredytowej kredytobiorcy. W wielu sytuacjach banki zachęcają swoich klientów do skorzystania z ubezpieczenia, którego zadaniem jest zapewnienie spłaty rat w razie nieprzewidywalnych zdarzeń losowych (chociażby utraty zatrudnienia, czy pobytu w szpitalu). Osoby opłacające składkę ubezpieczeniową mogą liczyć również na niższe oprocentowanie, niemniej zobowiązane są do pokrycia kosztów ochrony.
Warunki spłaty i całkowity koszt kredytu
Bank, w którym chcemy wziąć kredyt zwykle przedstawia nam zestawienie, w którym pokaże nam ogół kosztów kredytu. Dzięki temu będziemy mogli zobaczyć oddzielną sumę za ubezpieczenie (jeżeli się na nie zdecydujemy, albo jest ono wymagane przez bank), jak i sumę prowizji i odsetek. Ponadto bank poinformuje nas wcześniej o wysokości rat, a także sposobie ich spłaty.
Najważniejszy element stanowi całkowity koszt kredytu. Zawarte jest w nim podsumowanie wszystkich powyżej wymienionych pozycji. Ta wartość odpowiada niejako ,,cenie brutto” pożyczanych pieniędzy i może ona być podstawą do porównań, jeżeli chcemy sprawdzić, czy inna instytucja finansowa nie posiada lepszej oferty.
Warto mieć na uwadze, że na całkowity koszt kredytu wpływ mają takie czynniki jak na przykład sposób spłaty. Jeśli wybierzemy równe raty, suma zapłaconych odsetek będzie wyższa aniżeli, gdy nasz wybór padnie na raty malejące. Wynika to z faktu, iż raty malejące od początku zmuszają nas do spłacania większej ilości kapitału, czyli po prostu nasz dług wobec banku będzie szybciej ulegał zmniejszeniu.